Chương XXXVI
Phó Đức Chính Bị Bắt
Anh Phó Đức Chính quê ở Đa ngưu. Tốt nghiệp ở Công chính ra, Anh được bổ sang Lào. Năm 1929 việc Đảng tiết lộ, Anh bị bắt ở Lào về. Anh kém anh Học bảy tuổi, năm ấy mới vừa đúng hai mươi. Coi là trẻ con, Bờ-rít tha cho miễn nghị. Được tha rồi, Anh trả hết cả những món kỷ niệm cho người hôn thê là cô Thắm ở Thanh hóa. Một lần sau, Anh lại bị bắt ở một cơ quan với các đồng chí, nhưng rồi lại được tha. Anh đã nói dối là ở nhà quê về Hà nội cân thuốc, ngẫu nhiên gặp bạn cũ mới ghé vào chơi, chứ không có chuyện gì cả. Kỳ thực thì khi ở Lào về, Anh làm việc cho Đảng rất hăng hái. Không mấy khi là Anh không ở bên cạnh anh Học hay anh Song Khê. Chúng ta đã rõ Anh với việc khởi nghĩa Yên báy là thế nào. Cố nhiên những chỉ huy trong lúc đánh là mấy anh cai Nguyễn Thanh Thuyết, Ngô Hải Hoằng là mấy anh Đổ Thúy, Giáo Liên, Nguyễn văn Khôi... thế nhưng tất cả những anh ấy đều thuộc dưới quyền anh tiêt chế.
Việc Yên báy thất bại rồi, cái hùng tâm của Anh chưa chịu chết! Anh cùng các đồng chí ở Yên báy thoát vòng vây ra được, lập tức lại đi liên lạc các anh em, tìm tòi lấy thực lực, định hạ thành Sơn tây. Thế nhưng "tính việc ở người, thành việc ở Trời". Ngày 13, bao nhiêu bom dao để ở Quảng Phúc đều bị quân địch khám bắt đem đi. Rồi chiều ngày 15, anh cùng cai Tân, Nguyễn văn Khôi đương bàn việc ở nhà anh Quản Thanh tại làng Nam an, tổng Cẩm thượng thuộc huyện Tùng thiện, thì bị chúng bắt trói, giải về Hà nội...
Khi tòa án của quân địch đã khép vào tội tử hình rồi, tên chủ tịch Đề hình hỏi Anh có xin chống án không? Thì Anh cười và đáp:
- Đời con người ta làm được có một việc, hỏng cả một việc, sống nữa làm chi?
Tính ra Anh ở đời khoảng chừng hai mươi mốt năm thôi. Thế nhưng tôi tin rằng linh hồn Anh đã hòa hợp với Quốc hồn mà cùng với non sông cùng thọ.